คำถามกับคำตอบก่อนเรียนดำน้ำ

คำถามก่อนเรียนดำน้ำ เมื่อคุณเริ่มคิดอยากลงไปสัมผัสโลกใต้ทะเล แหวกว่ายสายน้ำ เฉกเช่นเดียวกับปลาทะเลน้อยใหญ่ คุณคงนึกถึงการดำน้ำลึกด้วยอุปกรณ์ช่วยการหายใจใต้น้ำ แบบที่เรียกว่า สคูบ้า (SCUBA diving) และคุณก็จะพบว่าสิ่งแรกที่คุณต้องทำเพื่อจะได้ทำฝันให้เป็นจริง ก็คือการสมัครเข้าเรียนหลักสูตรดำน้ำลึกของสถาบันใดสักแห่ง ที่เป็นที่ยอมรับในมาตรฐานการสอนอย่างเป็นสากล ... และจากนั้น คำถามมากมายคงปรากฏขึ้นในใจของคุณ ไม่ว่าจะเป็น

การเรียนดำน้ำยากหรือไม่ ต้องแข็งแรงแค่ไหน ต้องว่ายน้ำได้เก่งเพียงใด?

โลกใต้น้ำอันตรายแค่ไหน เสี่ยงต่อการบาดเจ็บ สูญเสียหรือไม่?

คำถามเหล่านี้เกิดขึ้นในใจนักดำน้ำเกือบทุกคน ก่อนที่จะเริ่มก้าวแรกเข้ามาสู่โลกของนักดำน้ำลึก และแน่นอน คำตอบของคำถามเหล่านี้ ก็มีให้เรียบร้อยแล้วเช่นกัน ให้คุณเลือกอ่านเพื่อคลายข้อสงสัย และพร้อมก้าวเข้าสู่โลกใหม่ที่จะเปลี่ยนความรู้สึกต่อโลกใบนี้ของคุณไปตลอดกาล

ความปลอดภัยของการดำน้ำ

การดำน้ำปลอดภัยเพียงใด
Diver with OK Signal

จากอดีตจนถึงปัจจุบัน การดำน้ำลึกแบบ Scuba ได้เกิดขึ้นมาในโลกกว่า 60 ปีแล้ว และตลอดระยะเวลาที่ผ่านมานี้ อุปกรณ์ที่ใช้ ก็ได้รับการพัฒนาตามเทคโนโลยี ที่ก้าวหน้ามากขึ้นไปด้วย ทำให้การดำน้ำลึกในปัจจุบัน มีความสะดวกและปลอดภัย เป็นอย่างยิ่ง จนแม้แต่เด็กๆ ก็อาจจะมีบัตรนักดำน้ำสากลได้ ก่อนบัตรประชาชนเสียอีก

แต่อย่างไรก็ตาม ร่างกายของมนุษย์นั้น ไม่ได้ถูกออกแบบมา เพื่อดำรงชีวิต อยู่ใต้ทะเล และอุบัติเหตุ อาจเกิดขึ้นได้ ทุกเมื่อ ไม่ว่าจะโดยเจตนาหรือไม่ ก็ตาม จึงมีความจำเป็นที่ นักดำน้ำทุกคน ต้องได้รับการอบรม ให้ความรู้ เกี่ยวกับ สภาพแวดล้อมใต้ทะเล การปรับตัว และการใช้อุปกรณ์ต่างๆ รวมถึงโรคภัยที่เกี่ยวข้อง และการแก้ปัญหาเฉพาะหน้า มาเป็นอย่างดี รวมทั้งความระมัดระวัง และหมั่นฝึกฝน ทักษะต่างๆ จึงจะสามารถดำน้ำได้อย่างสนุกสนาน และปลอดภัย

การดำน้ำเป็นการทำลายสิ่งแวดล้อมใต้ทะเลหรือไม่

ธรรมชาติใต้ทะเลนั้น เปราะบางมาก เรามักจะได้พบเห็นภาพ นักท่องเที่ยวที่ไปดำน้ำ ทั้งแบบผิวน้ำ และแบบ Scuba ตวัดปลายเท้าหรือเหยียบย่าง ลงบนปะการัง ทำให้ปะการัง ได้รับความเสียหาย อยู่เสมอๆ จนเป็นที่ครหาว่า การดำน้ำ อาจเป็นการทำลายธรรมชาติ อันสวยงามใต้ทะเล ก็ได้

แต่ในอีกทางหนึ่ง นักท่องเที่ยวดำน้ำ ที่ได้มีโอกาสสัมผัสความงดงามของปะการัง และสิ่งมีชีวิตใต้ทะเลมาแล้ว ส่วนใหญ่ จะเกิดความรู้สึกรัก หวงแหน และตระหนัก ในความสำคัญ ของท้องทะเล อยากให้ความสวยงาม และอุดมสมบูรณ์ คงอยู่ตลอดไป และพยายามท่องเที่ยว ชมความงดงาม อย่างมีจิตสำนึก คอยระวัง ไม่ไปทำลาย สภาพแวดล้อมเหล่านั้น หรือจนถึงขั้นรวมตัว ก่อตั้งเป็นกลุ่มหรือชมรม ที่ดำเนินกิจกรรม เพื่อการอนุรักษ์ทะเล กันเลยทีเดียว เช่น ชมรมรักษฉลามวาฬ เป็นต้น

จึงกล่าวได้ว่า การดำน้ำลึก ก็เป็นจุดเริ่มต้น ประการสำคัญ ที่จะทำให้ประชาชน ได้เห็นความสำคัญ ของการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมใต้ทะเล กันมากขึ้น ส่วนจะทำลายสิ่งแวดล้อมหรือไม่ ย่อมขึ้นอยู่กับนักดำน้ำ ที่จะต้องฝึกฝน ควบคุมการเคลื่อนไหวใต้น้ำ ให้ชำนาญ ไม่ให้ไปทำลายแนวปะการัง อันสวยงาม

ทะเลน่ากลัวจะตาย เจอฉลามจะทำยังไง

ลองมาเรียนดำน้ำดูสิครับ แล้วคุณจะรักทะเลมากขึ้นกว่าเคย

คุณอาจจะเคยมองเห็น ความเวิ้งว้าง ถัดออกไปจากแนวปะการังริมฝั่ง ขณะลอยตัว ดูปะการัง อยู่บนผิวน้ำ แต่เมื่อคุณได้ลองดำน้ำ ลงไปพบกับธรรมชาติใต้ทะเล ที่ลึกกว่า คุณจะรู้ว่า ไม่มีอะไรน่ากลัว อยู่ใต้ทะเลเลย

ใช่แล้ว... แม้แต่ฉลามก็ไม่น่ากลัว อย่างที่คิดหรอกครับ โดยปกติ เหยื่อของฉลาม จะต้องมีขนาดเล็กกว่า ตัวมันเองมาก มนุษย์จึงไม่ใช่อาหารของฉลาม ในปัจจุบัน ฉลาม กลับเป็นสัตว์ ที่พบได้ยาก จนกระทั่ง การได้เจอฉลาม ระหว่างการดำน้ำ คือประสบการณ์ที่สนุกสนาน และน่าประทับใจ

สุขภาพ และสมรรถภาพ

ต้องแข็งแรงแค่ไหน ต้องว่ายน้ำเป็นหรือไม่

ตามกติกามาตรฐานสากลคือ ต้องว่ายน้ำเป็นครับ แต่ไม่จำเป็นต้องว่ายได้ดี ระดับนักกีฬาหรอกครับ แค่พอว่ายเป็น สามารถลอยตัวในน้ำได้ ไม่ตื่นตกใจเมื่อต้องลอยน้ำตัวเปล่า ก็พอแล้ว ส่วนผู้ที่ว่ายน้ำไม่เป็น แนะนำให้ลองหัดว่ายน้ำ หรือทำความคุ้นเคยกับน้ำก่อน เพราะมีผลต่อความปลอดภัยของนักดำน้ำ ทั้งตนเอง และ buddy เพื่อนร่วมทริป

สำหรับเรื่องความแข็งแรงนั้น กีฬาดำน้ำจัดเป็นกีฬาที่ใช้ทักษะ มากกว่าพละกำลัง หัวใจสำคัญจึงอยู่ที่การฝึกฝน ความชำนาญ ประสบการณ์ และสติสมาธิ ซึ่งก็ต้องพร้อมด้วยสุขภาพที่ดีเช่นกัน

อายุยังไม่ถึง 12 เลย เรียนได้หรือเปล่า

ผู้ที่จะเรียนดำน้ำแบบ Scuba ได้ จะต้องมีอายุไม่ต่ำกว่า 8 ปีครับ

น้องที่อายุระหว่าง 12 - 15 ปี หลังจากเรียนจบแล้ว สามารถดำน้ำในความลึกประมาณ 10 - 18 เมตร และจะได้รับบัตรนักดำน้ำ Junior Open Water ซึ่งสามารถดำน้ำได้ทั่วโลกเช่นกัน แต่ถ้าอายุไม่ถึง 12 ปี สามารถเรียนหลักสูตร Bubble Maker ซึ่งเป็นหลักสูตร สำหรับเด็กอายุตั้งแต่ 8 - 12 ปี เป็นการดำน้ำในสระว่ายน้ำ ที่ความลึก 2 เมตร กีฬาดำน้ำจึงเป็นกิจรรมที่สามารถทำร่วมกันได้ ทั้งครอบครัว

มีโรคประจำตัว จะเรียนดำน้ำได้หรือไม่

ผู้ที่จะเรียนดำน้ำ ต้องไม่เป็นโรคหัวใจ ลมชัก เบาหวาน หรือโรคหอบ (กรุณาปรึกษาแพทย์ เนื่องจากบางโรค ถ้ามีใบรับรองจากแพทย์ ก็สามารถเรียนได้)

เป็นคนเมาเรือง่าย จะไปออกสอบหรือออกทริปได้ไหม

นักดำน้ำหลายคน ก็เมาเรือเป็นกิจวัตรเหมือนกัน วิธีป้องกันหรือแก้ไขง่ายๆ คือ ใช้ยาแก้เมาเรือ นอกจากนี้ ยังมีเทคนิค ลดอาการเมาเรือ ได้อีกมากมาย เช่น การพักผ่อนให้เพียงพอ งดสุรา และสูบบุหรี่ ล่วงหน้าก่อนไปดำน้ำ เป็นต้น

เกี่ยวกับอุปกรณ์ดำน้ำ

ระหว่างเรียนดำน้ำ ต้องมีอุปกรณ์เป็นของตัวเองหรือไม่

อุปกรณ์ที่ต้องใช้ทั้งหมด ทางร้านดำน้ำ จะมีไว้ให้บริการ รวมอยู่ในค่าเรียนเรียบร้อยแล้ว สิ่งที่ต้องเตรียมมาด้วย ก็มีเพียง ชุดว่ายน้ำของคุณเอง อย่างเดียวเท่านั้น

สายตาสั้น จะทำยังไงดี

ถ้าสั้นเพียง 100 - 200 (1.0 - 2.0 diopter) ก็ไม่มีปัญหา เพราะเมื่อลงน้ำ ภาพใต้น้ำจะใหญ่กว่าปกติ 33% ถ้าสั้นกว่านั้น ก็สามารถใช้ คอนแทคท์เลนส์ ร่วมกับหน้ากากดำน้ำปกติ หรือถ้าไม่สะดวก หน้ากากดำน้ำส่วนใหญ่ สามารถเปลี่ยนเลนส์ได้ และทางร้านดำน้ำ อาจมีหน้ากากดำน้ำติดเลนส์บางขนาด ให้ใช้เรียนอยู่แล้ว เพียงคุณแจ้งขนาดสายตา ก่อนลงฝึกปฏิบัติ ในสระว่ายน้ำ

หลังจากเรียนจบแล้ว ต้องซื้ออุปกรณ์เป็นของตัวเองหรือเปล่า

เรื่องนี้แล้วแต่ความสะดวกครับ ถ้าไม่มีอุปกรณ์ดำน้ำ เป็นของตัวเอง คุณก็สามารถหาเช่าได้จากร้านดำน้ำ ที่พาคุณไปออกทริปดำน้ำ ในราคาไม่แพง หากต้องการ มีเป็นของตัวเอง ก็เริ่มจากอุปกรณ์พื้นฐานก่อน ได้แก่ หน้ากากดำน้ำ ท่อหายใจ wetsuit และตีนกบ ซึ่งก็ไม่จำเป็นต้องซื้อพร้อมกัน ลองใช้ดูก่อน ว่าชอบแบบไหน อย่างไร แล้วค่อยซื้อก็ได้

อุปกรณ์ดำน้ำดูจะหนักมาก จะแบกไหวหรือ

เมื่อลงน้ำไปแล้ว อุปกรณ์ดำน้ำทั้งหมด จะช่วยให้เรา สามารถปรับสภาพการลอยตัว เป็นศูนย์ นั่นหมายความว่า เรา (และอุปกรณ์ที่ติดอยู่กับตัวเรา ทั้งหมดรวมกัน) จะอยู่ในสภาพไร้น้ำหนัก ขณะดำน้ำ

ส่วนบนเรือ อุปกรณ์ดำน้ำก็ไม่ได้หนักมาก จนเกินกำลัง รวมทั้งระยะทางที่จะต้องแบก ก็เพียงจากที่นั่ง ไปยังท้ายเรือ เพื่อลงทะเล เพียงไม่กี่วินาทีเท่านั้น เพื่อนนักดำน้ำทุกคน ล้วนมีน้ำใจ คอยดูแลช่วยเหลือกันอยู่แล้ว

การเรียน และการสอน

ออกสอบภาคทะเลยากมั้ย ถ้าสอบไม่ผ่านจะทำอย่างไร

ไม่ยากเลยครับ เราจะฝึกสอนจนกระทั่ง คุณสามารถปฏิบัติทักษะต่างๆ ได้อย่างคล่องแคล่ว และมีความพร้อมที่จะออกสอบในทะเล

เรียนจบแล้วไปดำน้ำที่ไหนได้บ้าง

หลังจากสอบผ่านหลักสูตรครบถ้วนแล้ว คุณจะได้รับบัตรนักดำน้ำสากล ซึ่งเป็นที่รู้จักกันทั่วโลก เพียงคุณแสดงบัตรนี้ ณ ร้านดำน้ำที่ได้มาตรฐาน คุณสามารถเช่าอุปกรณ์ เติมถังอากาศ หาลีดเดอร์ ที่จะพาคุณไปดำน้ำ ยังจุดดำน้ำต่างๆ ได้ทุกแห่ง...ทั่วโลก ทั้งนี้ตามกติกาสากลคือ คุณจะต้องไม่ดำน้ำเพียงลำพังคนเดียว

เรียนจบแล้วไม่ได้ดำน้ำนานๆ จะลืมหรือเปล่า

ถ้าไม่นานมากนัก คุณจะสามารถรื้อฟื้นทักษะ ได้จากการดำน้ำ dive แรก อย่างสบายๆ ซึ่งตามปกติ dive แรกของทริปดำน้ำ จะเลือกจุดดำน้ำ ที่ไม่ยากมากนัก สภาพน้ำไม่รุนแรง เป็นการอุ่นเครื่องให้กับนักดำน้ำก่อน แต่ถ้าคุณไม่ได้ดำน้ำนานกว่า 1 ปีขึ้นไป คุณควรจะเข้าคอร์ส ทบทวนทักษะการดำน้ำ กับร้านดำน้ำก่อน ซึ่งใช้เวลาเพียงไม่กี่ชั่วโมงเท่านั้น เพื่อความปลอดภัย

การดำน้ำนั้น ยิ่งเชี่ยวชาญมากเท่าไหร่ คุณก็จะยิ่งสนุกสนาน กับการดำน้ำมากเท่านั้น ในขณะที่ออกสอบ หรือเพิ่งเรียนจบใหม่ๆ นักดำน้ำยังคงพะวักพะวง อยู่กับอุปกรณ์ต่างๆ การปรับร่างกาย ให้เข้ากับสภาพแวดล้อมใหม่ๆ และอื่นๆ อีกหลายประการ จึงไม่สามารถชื่นชมความงามรอบกาย ได้อย่างเต็มที่ การไปเรียนที่สิมิลัน จึงอาจกลายเป็น การเสียโอกาส ที่จะได้เพลิดเพลิน กับความงามของสิมิลัน อย่างแท้จริง

นอกจากนี้ จุดดำน้ำที่สิมิลัน ส่วนใหญ่ จะอยู่ที่ความลึกประมาณ 20 เมตร หรือมากกว่า ซึ่งต้องใช้ทักษะการดำน้ำ ที่สูงขึ้นไปอีก ดังนั้น เพื่อความสนุกสนาน และปลอดภัย นักดำน้ำ จึงควรมีความเชี่ยวชาญพอประมาณ ก่อนจะไปท่องเที่ยวดำน้ำ ณ จุดดำน้ำที่ต่างๆ